MATEJKO- ALBUM JANA MATEJKI Warszawa 1873-1876
MATEJKO Jan
ALBUM JANA MATEJKI
z tekstem objaśniającym przez Kazimierza Władysława Wójcickiego
nakład i druk Salomona Lewentala
Warszawa 1873-1876, 49 k. tabl. ryc.; ogromny format 46x66 cm
Publikacja ukazywała się w latach 1873 - 1876 w formie zeszytów, do których dołączono ozdobną oprawę - okładkę. Papier wydawca zamawiał specjalnie dla tej edycji w „fabrykach krajowych“ - Moesa w Pilicy i Roeslera w Jeziornie.
Album zawiera 49 tablic z jednostronnie odbitymi drzeworytami przedstawiającymi portret Matejki i jego dzieła; każdą z tablic poprzedza tekst objaśniający autorstwa Kazimierza Władysława Wójcickiego (1807-1912).
Na pierwszej (nienumerowanej) tablicy znajduje się portret Jana Matejki, kolejnych 48 tablic to drzeworyty podług jego dzieł, rytowane przez różnych artystów. Tablice przedstawiają ważnesceny historyczne, m.in. Kazanie Skargi, Stańczyka, Rejtana, Batorego pod Pskowem, Unię lubelską, Kopernika, Wernyhorę, Śmierć Przemysława, Iwana Groźnego, a także portrety ważnych postaci historycznych, ale także współczesnych oraz widoki budowli i detali architektonicznych, m.in. z Krakowa, Lwowa, Żółkwi, Wiśnicza, zamku w Podhorcach etc. Kompletny spis ilustracji i autorów rycin znajduje się na końcu księgi.
Rysunki na klockach drzeworytniczych wykonał sam Jan Matejko, za wyjątkiem dwóch, których autorami byli Julian Maszyński (1847-1901) i Stanisław Witkiewicz (1851-1915). Drzeworyty wykonali: Piotr Dyamentowski (czynny 1871-1878), Edward Gorazdowski (1843-1901), Gustaw Hähle (artysta niemiecki), Józef Holewiński (1848-1917), Michał Kluczewski (czynny 1869 -1875), Kazimierz Krzyżanowski (czynny 1860-1878), Aleksander T. Regulski (1839-1884), Julian Schu¨beler (czynny 1865-1889), Jan Styfi (1839-1921), Andrzej Zajkowski (1851-1914), Franciszek Szymborski (?-1872), Feliks Zabłocki (1846-1874).
O „Albumie“ tym Lewental, będący inicjatorem przedsięwzięcia, napisał w nocie „Od wydawcy“: Trzy lata upłynęły od pierwszego ogłoszenia o zamiarze wydania albumu Jana Matejki, a ledwie dziś ten zamiar zdołałem pożądanym skutkiem uwieńczyć [..] Wydawnictwo tego rodzaju, to już nie druk książki zwyczajnej: wykonanie każdego z takich drzeworytów, jak np. Stefan Batory, Sejm w Lublinie i t.p. wymagało po sześć miesięcy czasu, nie licząc użytego do narysowania onych na drzewie [..] nadto takie arcydzieła mogły być odtworzone tylko przez najpierwszych drzeworytników, jakich w kraju mamy niewielu, a jakich za granicą szukać daremno [..] W skład albumu weszły najcelniejsze obrazy mistrza, wykonane w czasach ostatnich; z wyjątkiem reprodukcyj Rejtana, Iwana Groźnego oraz Wieszczby Lirnika, odtworzonych najwierniej przez Panów Maszyńskiego i Witkiewicza, podług fotografij zdjętych z oryginałów, wszystkie inne utwory były przez samego Matejkę rysowane na drzewie [..] wszystkie te rysunki [..] wyrytowanemi zostały w zakładzie Drzeworytniczym Kłosów. [..] O ile skutek odpowiedział mym chęciom, sąd o tem światłej publiczności zostawiam [..] a zawsze mi pozostanie ta pewność, żem dokładał starań najusilniejszych [..] ażeby godnie i sumiennie obowiązek swój spełnić."
Salomon (Franciszek Salezy) Lewental (1841-1902), wydawca i księgarz warszawski zasłużony dla polskiej kultury; także założyciel tygodnika „Kłosy“, z którego „drzeworytni“ wyszło wielu znakomitych artystów drzeworytników.
Jednym z najciekawszych, a zarazem pionierskich wydawnictw Lewentala był oferowany tu „Album Jana Matejki“ z doskonałymi reprodukcjami drzeworytniczymi jego obrazów.
TWARDA OPRAWA WYDAWNICZA Z EPOKI, DEKORACYJNE PRZEDNIE LICO Z TŁOCZENIAMI, ZŁOCENIAMI I RĘCZNIE PODMALOWANYMI DETALAMI, W ZWIERCIADLEOKŁADKI RELIEFOWANE POPIERSIE MATEJKI. SKÓRZANY GRZBIET ODTWORZONY WSPÓŁCZEŚNIE
Stan BDB-/ EFEKTOWNY, KOMPLETNY EGZEMPLARZ