Walerian KALINKA
SEJM CZTEROLETNI
liczne ilustracje w tekście
Walerian KALINKA
SEJM CZTEROLETNI
liczne ilustracje w tekście
Wyd. Volumen, Warszawa 1991, str. 510, [20] k. tabl.; 552; [18] k. tabl.); format 25 cm
ISBN 8385218300
Waleriana Kalinkę można bez wątpienia zaliczyć do najbardziej bulwersujących historyków. Jako koryfeusz krakowskiej szkoły historycznej, upowszechniającej pesymistyczną koncepcję naszych dziejów, miał wielu przeciwników. Z jego dziełami polemizowali profesjonaliści i amatorzy. Uznając historię za „mistrzynię życia”, Kalinka wychodził z założenia, że jest w niej miejsce na dydaktykę i nie stronił od pouczeń. Jego historiografia to wielkie narodowe moralizatorstwo. Sejm Czteroletni nie należał pod tym względem do wyjątków. Było to dzieło kontrowersyjne i jednocześnie wielce znaczące, nie tylko dlatego, że szczegółowo omówił w nim autor przebieg obrad sejmowych, także dlatego, że sprowokował dyskusje, spory, a nawet antagonizmy w środowisku historyków.
Spory o rolę Stanisława Augusta w trudnych dla kraju czasach, o to wreszcie w jakim stopniu nasze polskie grzechy wpłynęły na upadek Rzeczypospolitej trwają, ponieważ przez lata nagromadziło się mnóstwo sprzecznych opinii o przyczynach upadku lub szansach odrodzenia państwa. Nie jest łatwo także formułować hipotezy o konsekwencjach zdarzeń, które mogły nastąpić, ale nie nastąpiły. Kalinka nie zawsze stosował się do uznanych reguł, a że praktycznie jako pierwszy zaczął inaczej interpretować lata panowania Poniatowskiego oraz obarczać winą rodaków, naraził się na szczególnie ostrą krytykę.
Niezależnie jednak od dyskusyjnych tez Kalinki, walory jego dzieł są niepodważalne. Uzmysłowienie błędów, wad, zepsucia, przyczyn osłabiających państwo było bardzo ważne, pożądane i wymagało odwagi.
OPRAWA TWARDA PŁÓCIENNA Z OBWOLUTĄ
Stan BDB-