BIELIŃSKI- SPOSOB EDUKACYI W XV LISTACH OPISANY 1775
[BIELIŃSKI Franciszek]
SPOSOB EDUKACYI
W XV LISTACH OPISANY
ktore do Komissyi Edukacyi Narodowey
od bezimiennego Autora
były przesyłane
R.P. 1775, Drukarnia Mietzlerowska, str. 244, format 10,5x18cm
Bieliński FRANCISZEK, ur. ok. 1740, zm. 1809, pedagog, działacz polityczny;
W 1773 roku w „Wiadomościach Warszawskich” i w „Monitorze” zostały wydrukowane jego listy – ,,Sposób Edukacji w XV listach opisany, które do Komisji Edukacji Narodowej od bezimiennego autora przesłane”.
Zawarta w nich wizja szkolnictwa była, jak na owe czasy, bardzo nowoczesna i stanowiła podwalinę reform pedagogicznych w Polsce. Franciszek Bieliński postulował powszechność nauczania, niezależnie od płciczy stanu społecznego. Wnioskował o oświatę dla chłopów, o podniesienie rzemiosła i handlu, o kształcenie kobiet. ,,Ten, który odłączał kobiety od edukacji publicznej, chciałby zerwać te związki, któremi natura, społeczeństwo i wszelkie prawa łączą w każdym stanie oboją płeć do wspólnych praw i obowiązków” – pisał Bieliński. Obowiązującym językiem nauczania miał być język polski, a edukacja miała być dostosowana do stanu społecznego: szkoły parafialne przeznaczone były dla mieszczan i chłopów, szkoły wojewódzkie – dla szlachty, a seminaria – dla duchownych.
1776–82 czł. Komisji Edukacji Nar., 1782–84 konsyliarz Rady Nieustającej, 1784–93 pisarz w. kor.; uczestnik powstania kościuszkowskiego 1794;
[źródło: muzeumzamoyskich.pl/franciszek-bielinski]
TWARDA OPRAWA INTROLIGATORSKA PŁÓCIENNA ZE SKÓRZANYM SZYLDEM [późniejsza]
Stan DB otarcia okładki, oznaczenia wł. na k.tyt. [częściowo zamazane]